آب انبار روستای بلان رویدشت

معماران چیره دست( که معروفترین آنها ازاستان یزدواطراف آن بوده اند) طی قرنها با احداث آب انبارهایی زیبا ، " آب " این مایه حیات را در قلب کویروروستاهای ایران به کام تشنگان خسته و گرمازده گوارا کرده‌اند. در گذشته شدت گرما توام با کمبود شدید آب این هنرمندان را بر آن داشت تا در دل زمین به ایجاد محلی برای ذخیره آب بپردازند. مردمان روستای قورتان وبلان در زبان محلی از آب انبار با عنوان " امبار "(ombar) یاد می‌کنند. اکنون این آب انبارها یکی از شاخص‌ترین نمادهای معماری و جلوه‌گر نبوغ و توانمندی معماران درجای جای ایران است.آب انبارروستای قورتان که باهزینه ی مرحوم حاج حسن احمدی ساخته شده بودمتاسفانه بدلیل قرارگرفتن درمسیرجاده اصلی روستا تخریب گردیدوامروزدیگراثری ازآن وجودندارد.ولی آب انبارروستای بلان که درزمان شاه عباس ساخته شده بحمدالله هنوزپابرجاست واگرهمت واقدام شورای اسلامی محل ویاری سازمان میراث فرهنگی نبودان هم به سرنوشت آب انبارروستای قورتان دچارمی شد.

آب این آب انبار از طریق هدایت آبهای باران و برف وسیلاب ورودخانه زاینده رود تامین می‌شده و امروزه این آب انبار تاریخی که روزگاری محل اصلی تامین آب اهالی بوده به فراموشی سپرده شده و مخازن آن از آب خالی شده است.

خنک بودن این اماکن در قدیم باعث شده بود تا   اهالی ورهگذران ساعاتی رادرراه پله های خنک آن بیاساسندوبه بیان خاطرات خودوخبرهای روستابپردازند.

از آب این مکان برای آشامیدن استفاده می‌شده ‌است وتعیین محل ساخت آن بسیارحائزاهمیت است چون آب انباربلان دریک بلندی ومشرف به رودخانه زاینده رود به نحوی احداث شده که درهنگام شستشو زیرآب ان به راحتی به رودخانه راه داشته وازطریق جوی آب قابل آبگیری بوده است.

معماران مصالحی همچون خشت و آجر به همراه ملات " ساروج " ( مخلوط خاکستر ، آهک و ماسه) را در کنار هم قرار داده و به شکل زیبایی آب انبار را احداث کرده‌اند. این آب انبارجنبه عمومی داشته واهالی روستا ورهگذران ازآب آن استفاده می نمودند.

ورود به آب انبار از طریق پله‌های زیبا و طولانی است که به آن "اورچین" گفته می‌شود و نظر هر بیننده‌ای را جلب می‌کند و او را به تامل در این نوع معماری وا می‌دارد.

رطوبت دلکش و بوی نم در راه‌پله‌های آب انبار به انسان آرامش می‌داد و خستگی را در دل‌مردمان گرمازده وکشاورز برطرف می‌کرد و طراوت و شادابی می‌بخشید.

آب انبار دارای قسمت‌های مختلفی است که خزینه آن از قسمت‌های اصلی آن و محل ذخیره‌سازی آب است.

" گنبد " پوشش نیم کره‌ای شکل که به منظور حفاظت از آب ، جلوگیری از آلودگی‌و خنک نگه داشتن، روی خزینه احداث می‌شود نماد بیرونی اب انباراست.

سقف این‌آب انبار به صورت نیم دایره ساخته شده که در اصطلاح محلی به آن "طاق ضربی " گفته می‌شود.

این طاق‌ها با محاسبات دقیق و بدون استفاده از آهن و تیرآلات ساخته شده و خلق آن از توان معماران امروزی خارج است

همه آب انبارها دارای راه‌پله است که اولین پله آن از سطح زمین آغاز شده و به طرف درون زمین ادامه می‌یابد و راه دسترسی ورودی به " پاشیر" است.

سقف و اورچین (پله) ،آب انبار از آجرهای باریک ولی مقاوم ساخته ‌شده که هنوز هم پابرجاست.

آب انبارها دارای یک ورودی و پاشیر است ولی بعضی  از آنها به لحاظ موقعیت شهرسازی و نحوه استقرار در بافت شهری دارای دو یا سه ورودی می باشد.

این آب انبار دارای چهار بادگیر است که درچهارضلع آب انبارواقع شده وضمن زیبایی بسیا باعث جریان هوا وخنک نمودن اب می شده است

امیدواریم با بذل توجه مسئولین محترم میراث فرهنگی وشوراهای اسلامی روستا درراستای حفظ ومرمت این آثارگرانبهاتلاش وکوشش به عمل آید.